CHUYỆN GẪU 

 HAI CÁI ĐẦU ĐÀN ÔNG

Đàn ông thông minh bởi họ có hai cái đầu. 

Thế mà khi chết, khi cải táng đàn ông hay đàn bà chỉ có một cái đầu (hộp sọ). Cải táng là một phong tục trong tập quán nghi lễ táng tục của người Việt ở phía Bắc đêò Ngang từ Hà Tĩnh trở ra. Còn Nam đèo ngang từ Quảng Bình trở vào hình như phong tục này không phổ biến. Con người khi chết sau tang lễ đem an táng lần đầu gọi là Hung táng. Giai đoạn này cần mồ yên, có nghĩa là ngôi mộ cần được yên tĩnh, tránh sự xáo trộn đào đắp xung quanh. Sau khi chết 3 năm, ngày nay có thể  5 - 7 năm, người nhà đào lên nhặt xương,  xếp vào tiểu sành táng lại lần thứ hai gọi là cải táng. Sau cải táng có thể xây cất Mả vững bền. Tùy theo gia cảnh mà xây đắp quy mô lớn nhỏ, tô vẽ trang trí đẹp đẽ hay đơn giản. Nhưng thường gia chủ làm to đẹp nhất theo khả năng của mình  nên gọi là Mả đẹp (dân gian có câu Mồ Yên Mả đẹp là vậy). Khi cải táng gia chủ thường làm cỗ đãi họ hàng bà con, láng giềng, bạn hữu linh đình. Chính vì thế có thời kỳ văn hóa mới, người ta phản đối phong tục này nên chê bai lễ cải táng là "Bốc xương - ăn thịt". Chuyện dài dòng, để nói con người khi chết được vào Mả mới yên. Nhưng thời nay có chuyện chết cải táng rồi chưa yên. Ở một nơi nọ, khi làm lễ cải táng một vị có danh tiếng trong xã hội và trong vùng. Khi cải táng, con cái thuê người bốc mộ. Khi nhặt hết xương xếp vào Tiểu, người bốc mộ thấy một mảnh xương khá lạ, ông cứ cầm tay xoay ngang xoay dọc rồi ngắm. Con cháu sốt ruột vặn hỏi: còn cái xương gì vậy. Ông đưa lên đặt xuống ngắm mãi  miếng "xương lạ" mà không trả lời được. Con cháu lại càng hỏi rối rít: xương gì. Ông cáu gắt lên: "xương con đầu buồi".

Có lẽ đây là lần đầu tiên con người danh tiếng ấy có xương của hai đầu,  mà người đàn ông có. Chẳng lẽ câu lan truyền " Đầu ánh Bạc, túi ánh Kim, chim ánh Thép" ngày nay là có thật. Cái đầu dưới của ông là thép nên có miếng xương lạ mà người bốc mộ chưa bao giờ thấy được.

 Chuyện này trước định hỏi Giáo sư Nguyễn Huy Phan, người được coi là ông thày về tạo hình thẩm mỹ ở Việt Nam, người cùng quê . Trước ông kể rằng để khắc phục đầu dưới nhỏ không xứng với đầu trên, khi tạo hình ông lấy phần da thịt đùi quấn tạo thành đầu dưới tương xứng. Nhưng không biết ông khi tạo hình có người nào xin ông quấn thép và ông có quấn thép cho ai không? Chưa kịp

 hỏi thì ông đã mất. Tiếc thay.