CHUYỄN GẪU 12

THOÁI HÓA

            Tại một tỉnh nọ, vào một năm đẹp tháng, trung tâm khuyến nông tỉnh triệu tập một lớp học khuyến nông. Giữa kỳ học, lớp tổ chức đi thăm quan Mỹ Sơn,  di sản văn hóa thế giới . Đến thăm khu di tích trước hết đoàn được anh hướng dẫn thuyết minh đưa thăm phòng trưng bày đầu cầu Khe Thẻ. Trong những hiện vật ở đây chị em chỉ chú ý đến một hiện vật, chỉ chỏ rồi bình luận nhỏ với nhau cười khúc khích. Vào thăm tháp, cùng những tháp rêu phong cổ kính trầm mặc, đôi chỗ lại xuất hiện hiện vật giống như trong nhà trưng bày, đứng sừng sững. Anh thuyết minh giải thích: Đây là Linga- biểu tượng của thần Shiva được người Chăm xưa thờ cúng. Thần Shiva là một trong ba vị thần tối cao của Ấn Độ giáo. Đây là vị thần đầy quyền năng có sức sáng tạo và hủy diệt, trong đó sáng tạo là năng lực nổi trội. Người Chăm đã biểu tượng hình ảnh vị thần này là hình tượng Linga, biểu hiện cho tính dương và mặt âm của vị thần được biểu tượng là Yony. Âm - Dương kết hợp để tạo ra nguồn sống sinh sôi nảy nở. Biểu tượng ấy được thể hiện phần dương như...của nam giới. Mà nghệ nhân Champa xưa khắc tạc chau chuốt giống như thực. Đầu cũng thon tròn, có mi thiêng với trụ thiêng chính giữa, hai mi chia đều hai bên gợn lên cân xứng. Một số chiếc lại trang trí  "búi tóc thiêng" với những sợi nhỏ mảnh mai uốn lượn rối rắm vây lấy đầu trụ thiêng. Điều được chú ý là các biểu tượng ấy đều có kích thước to lừng lững,  trông vô cùng oai phong, cao hơn 1m, to tròn nhẵn bóng. Chợt cơn mưa chiều nhẹ đến, rắc đều hạt nước lên làm bề mặt Linga bóng loáng. Các chị vây quanh biểu tượng ấy, tay xoa nhẹ lên rồi bật khóc thút thít, với ánh mắt bùi ngùi luyến tiếc. Anh hướng dẫn viên thấy vậy vội hỏi: Nếu có chuyện gì thì tôi xin lỗi. Một chị  nói trong tiếng nấc : Anh không có gì đâu, tại chúng tôi đấy.

Một chị tiếp theo: Chúng tôi khóc vì chưa thấy có giống gì thoái hóa nhanh như giống này. Sao không như ngày xưa, hay chỉ bằng nửa ngày xưa thì có phải tốt không?

Thì ra trong khóa học các chị được nghe về bảo tồn các nguồn giống cây quý, con quý, chống thoái hóa đảm bảo chất lượng cây trồng, con nuôi. Mặc dù các loại con giống, cây giống bị thoái hóa qua thời gian, nhưng các chị chưa thấy con nào lại thoái hóa nhanh như con này: Một trời, một vực.....